ਦੁਨੀਆ ਨੇ ਰੱਖਿਆ-ਹਥਿਆਰਾਂ ‘ਤੇ ਖਰਚ ਕੀਤੇ 183 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁ:, SIPRI ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਹੋਇਆ ਖੁਲਾਸਾ

ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਖਰਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਵੀਡਨ ਦੇ ਸਟਾਕਹੋਮ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਪੀਸ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (SIPRI) ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਅਜਿਹਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਰ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਦੁਨੀਆ ਨੇ 2022 ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ‘ਤੇ 2.24 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਯਾਨੀ 183 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਫੌਜ ‘ਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰਚ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਖਰਚੇ ਦੀ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ SIPRI ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਇਹ ਖਰਚਾ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ ਯੂਰਪ ਮਹਾਦੀਪ ‘ਚ ਹੀ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਰੱਖਿਆ ਖਰਚ ‘ਚ ਇਕ ਸਾਲ ‘ਚ 13 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੋ ਪਿਛਲੇ 30 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। SIPRI ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਖੋਜਕਾਰ ਨਾਨ ਤਿਆਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਰੂਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ‘ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਖਰਚਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਫਿਨਲੈਂਡ ਨੇ ਫੌਜੀ ਖਰਚਿਆਂ ਵਿੱਚ 36% ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਲਿਥੁਆਨੀਆ ਦੇ ਖਰਚੇ ਵਿੱਚ 27% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਖਰਚੇ ਵਿੱਚ 6% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਯੁੱਧ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ 36 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਤਾਈਵਾਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਸਾਗਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਲ ਵਧਦੇ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਚੀਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰੱਖਿਆ ਬਜਟ ਵਿੱਚ 4.2% ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਰੱਖਿਆ ਬਜਟ ‘ਤੇ ਖਰਚ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਚੀਨ ਦਾ ਬਜਟ ਭਾਰਤ ਨਾਲੋਂ ਲਗਭਗ 4 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ 2022 ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ‘ਤੇ 6 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਜਦਕਿ ਚੀਨ ਨੇ 23 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ 2022 ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਖਰਚਿਆਂ ਵਿੱਚ 16% ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ 2018 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਾਊਦੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ‘ਤੇ 6 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਾਟੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਖਰਚ ਵਿੱਚ ਵੀ 0.9% ਦਾ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 2022 ਵਿਚ ਨਾਟੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ‘ਤੇ 1232 ਬਿਲੀਅਨ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਰਿਕਾਰਡ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਫੌਜੀ ਖਰਚੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। 2022 ਵਿੱਚ ਉੱਥੇ 562 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਗਏ।