ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਜਨ ਔਸ਼ਧੀ ਕੇਂਦਰ ਹੁਣ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਖੁੱਲ੍ਹੇਗਾ। ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਿਵਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰੀ ਦਵਾਈਆਂ ਮੁਫ਼ਤ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਹੁਣ ਜਨ ਔਸ਼ਧੀ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਸਲ ਸਥਿਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਜਨ ਔਸ਼ਧੀ ਕੇਂਦਰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਕੋਈ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਯਤਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ। ਦਰਅਸਲ, ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਜਨ ਔਸ਼ਧੀ ਕੇਂਦਰ 2008 ਵਿਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਸਿਵਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਿਵਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਾਜਬ ਕੀਮਤਾਂ ’ਤੇ ਜੈਨਰਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜੈਨੇਰਿਕ ਦਵਾਈਆਂ 50 ਤੋਂ 60 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਦੀ ਛੋਟ ’ਤੇ ਦਿਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਜੁਲਾਈ 2021 ਵਿਚ, ਜਨ ਔਸ਼ਧੀ ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਟਾਫ਼ ਨੇ ਇੱਥੇ ਬ੍ਰਾਂਡੇਡ ਦਵਾਈਆਂ ਵੇਚਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿਤੀਆਂ। ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜੈਨਰਿਕ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਂਡੇਡ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ ਨਹੀਂ ਪਤਾ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਬ੍ਰਾਂਡੇਡ ਦਵਾਈਆਂ ਖ਼ਰੀਦਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਿਵਲ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ’ਤੇ ਬਣੇ ਟਾਇਲਟ ਵਿਚੋਂ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਬ੍ਰਾਂਡੇਡ ਦਵਾਈਆਂ ਬਰਾਮਦ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਇਕ ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਇਕ ਨਿੱਜੀ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਕੰਪਨੀ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਵੇਚਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿਚ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤਿੰਨ ਫਾਰਮਾਸਿਸਟਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿਤਾ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਨੂੰ ਤਾਲਾ ਲਗਾ ਦਿਤਾ। ਸਿਵਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਜਨ ਔਸ਼ਧੀ ਕੇਂਦਰ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬੰਦ ਸੀ ਫਾਰਮਾਸਿਸਟ ਰਾਘਵ ਸ਼ਿਕਾਰਪੁਰੀਆ ਨੇ ਬ੍ਰਾਂਡੇਡ ਦਵਾਈਆਂ ਵੇਚਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿਤੀਆਂ, ਇਸ ਲਈ ਜਨ ਔਸ਼ਧੀ ਕੇਂਦਰ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਨ ਔਸ਼ਧੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ’ਤੇ 282 ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਜੈਨਰਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬ੍ਰਾਂਡੇਡ ਦਵਾਈ ਦੀ ਪੱਟੀ ਜੋ 100 ਰੁਪਏ ਵਿਚ ਮਿਲਦੀ ਸੀ, ਜਨ ਔਸ਼ਧੀ ਕੇਂਦਰ ’ਤੇ ਸਿਰਫ਼ 25 ਤੋਂ 30 ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਸੀ। ਵਿਡੰਬਨਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੈਨਰਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਬਿੱਲ ਵੀ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦਿਤੇ ਗਏ। ਐਸਐਮਓ ਡਾ. ਸਵਰਨਜੀਤ ਧਵਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਵਲੋਂ ਡਿਸਪੈਂਸਰੀ ਵਿਚ ਦਵਾਈਆਂ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ 95 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਦਵਾਈਆਂ ਹਨ। ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਮੁਫ਼ਤ ਦਿਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਜਨ ਔਸ਼ਧੀ ਕੇਂਦਰ ਨੂੰ ਆਊਟਸੋਰਸਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਹੁਕਮ ਦਿਤੇ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਦਵਾਈਆਂ ਸਿਰਫ਼ ਸਰਕਾਰੀ ਡਿਸਪੈਂਸਰੀਆਂ ਤੋਂ ਹੀ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣ।